piątek, 16 marca 2018

Biskupi UKGK w Ukrainie potępiają skrajny nacjonalizm

W roku 2018 przypada stulecie proklamowania niepodległości dwóch państw ukraińskich - Ukraińskiej Republiki Ludowej ze stolicą w Kijowie (obejmującej, czy pretendującej do objęcia ziem ukraińskich należących dotychczas do państwa rosyjskiego) oraz Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej ze stolicą we Lwowie (od 22.XI.1918 r. tylko nominalnie), która objąć miała ukraińskie terytoria rozpadających się właśnie Austro-Węgier.
Oba te państwa (złączone 22.I.1919 r. oficjalnie w jedno, acz unia ta de facto rozprzęgła się  wskutek wejścia rządu URL w sojusz z Polską z jednej strony i nieprzejednanej postawy władz ZURL wobec tej polityki - z drugiej) nie zdołały przetrwać na dziejowej arenie. Tym niemniej stanowiły one ważny przejaw ukraińskich dążeń niepodległościowych - nic więc dziwnego, że 100-lecie ich powstania biskupi UKGK w państwie ukraińskim postanowili uczcić osobnym listem pasterskim o charakterze programowym.
List ów zamieszczam poniżej - najpierw oryginał z oficjalnej strony UKGK (link w tytule), następnie zaś tekst ukraiński w tłumaczeniu polskim. Fragment, w którym zawarte jest potępienie skrajnego nacjonalizmu, pozwoliłem sobie przetłumaczyć na polski:
Nic wspólnego z prawdziwym patriotyzmem nie ma również ideologia, która stawia naród "ponad wszystko" z Panem Bogiem włącznie. Takie podejście do narodu i państwa, podług słów metropolity Andrzeja Szeptyckiego, na opiera się na miłości, a jest raczej egoizmem czy nawet bałwochwalstwem. 
Jako uczniowie Chrystusa nie możemy pochwalać czy akceptować tych form skrajnego czy integralnego nacjonalizmu, rasizmu oraz szowinizmu, które wszystko, zwłaszcza Kościół i samo państwo, podporządkowują idei narodu; negują wolności i prawa pojedynczego człowieka, a co najważniejsze - jego godność osobową, pochodzącą od Boga; gardzą przedstawicielami innych narodowości, ras czy religii; propagują nienawiść i wrogość, zachęcają do ślepej i brutalnej przemocy dla osiągnięcia swego celu politycznego.
Święty papież Jan Paweł II, zwracając się do swych rodaków w roku 1978, podkreślał: "Miłość Ojczyzny łączy nas i musi łączyć ponad wszelkie różnice. Nie ma ona nic wspólnego z ciasnym nacjonalizmem czy szowinizmem. Jest prawem ludzkiego serca. Jest miarą ludzkiej szlachetności – miarą wypróbowaną wielokrotnie w ciągu naszej niełatwej historii”. 
W podobnym duchu wyrażał się i nasz zesłaniec-patriarcha Józef, który całe swe życie złożył na ołtarzu służby ojczystemu narodowi: "Niech wasz patriotyzm będzie miłością swego narodu, gotową do wszelkich ofiar, niech jednak nie będzie on fałszywie pojętym nacjonalizmem, który stawia miłość Ojczyzny na fundamencie nienawiści". Napisany w trudnym czasie, na początku drugiej okupacji radzieckiej, list Wyznawcy Wiary nie utracił swej intuicji pastoralnej i znów nawraca nas ku priorytetowi miłości.

PS. Nie byłbym zawodowym historykiem, gdybym nie zwrócił uwagi na fundamentalny błąd w poświęconym przywołaniu wydarzeń sprzed 100 lat pierwszym akapicie listu pasterskiego (są i pomniejsze błędy i nieścisłości, ale o nie mniejsza). Otóż proklamacji z 19 października 1918 r., dotyczącej ukraińskiego obszaru etnograficznego w granicach Austro-Węgier, nie wydała była oczywiście kijowska Ukraińska Rada Centralna (ta, która ogłosiła IV Uniwersał 22 stycznia 1918 r.), bo 1) od 29 kwietnia 1918 r. już nie istniała (!), 2) jakeśmy już wspomnieli powyżej, reprezentowała ona Ukraińców z b. Cesarstwa Rosyjskiego. Ukraińców z Austro-Węgier reprezentowała zaś Ukraińska Rada Narodowa. Jej statut z 18 października 1918 r. oraz samą proklamację z 19 października tegoż roku można sobie przeczytać na stronie Rady Najwyższej Ukrainy. 




Всесвітліші та всечесніші отці!
Преподобні брати і сестри в монашестві!
Дорогі браття і сестри в Христі!
Сто років тому, 22 січня 1918 року Божого, у Києві згідно з IV Універсалом Центральної Ради УНР відбувся акт відновлення української державності. Того ж року, 19 жовтня, «Проклямацією Української Центральної Ради» було проголошено незалежність тих українських земель, які до закінчення Першої світової війни входили до складу Австро-Угорської імперії, а відтоді увійшли до нашої історії як Західноукраїнська Народна Республіка. Уже за рік ми святкуватимемо подію, коли ці дві українські республіки проголосили своє об’єднання в одну державу. Разом із Карпатською Україною, проголошеною в 1938 році, УНР і ЗУНР стали тим фундаментом, на якому наша держава, знову як незалежна, відродилася в 1991 році.
З цієї нагоди ми, єпископи Києво-Галицького Верховного Архиєпископства Української Греко-Католицької Церкви, закликаємо приєднатися до наших подячних молитов Господеві, за ласкою якого була відновлена i збережена  державність  нашого народу, хоча світові потуги не раз перекреслювали та ставили її під сумнів, бажаючи приректи нашу незалежну державу на забуття і небуття. Ми молитовно вшановуємо всіх тих чоловіків і жінок, - їх сьогодні годі злічити, - які своєю наполегливою працею чи боротьбою долучилися до того, що сьогодні ми втішаємося національною свободою. Особливі молитви підносимо за душі тих, які в цих визвольних змаганнях віддали життя з любові до Батьківщини і своїх ближніх, виборюючи право будувати життя у вільній «Рідній хаті». Нехай пам’ять про них не проминає в нашому народі!
Церква Христова проявила себе в бутті українського народу як націєтворчий первень. Християнство дало основний імпульс розвитку нашої культури, сформувало нашу тотожність, знаки якої ми повсякчасно віднаходимо у своїй історії. А в часи, коли наш народ не мав жодних інших соціальних структур, саме Українська Церква була основним середовищем і центром життя громади на Батьківщині та на поселеннях. Пройшовши разом з українським народом різноманітні й чисельні випробування, наша Церква здобула непересічний досвід бути голосом бездержавної нації перед сильними світу цього. Глава нашої Церкви праведний митрополит Андрей Шептицький недарма мав неформальний титул етнарха, а патріарха Йосифа Сліпого керівники держав приймали як повноправного і офіційного представника українського народу, котрому відібрали право «бути собою». Саме ці два великі мужі нашої Церкви у важких історичних обставинах минулого століття робили все, щоб виховати в українському народі християнське ставлення до національного будівництва. Сьогодні ми посеред нових викликів зовнішньої агресії та внутрішніх реформ прагнемо поділитися з вами кількома думками про цю важливу духовну складову державотворення. Наші міркування є душпастирськими та виходять з Євангелія, вчення Церкви і досвіду наших великих попередників.

«Покликані до свободи» (Гал. 5, 13)
Тривалі національно-визвольні змагання нашого народу незмінно супроводжувалися великим прагненням звільнитися від різного роду чужинецьких поневолень і здобути право свобідно вирішувати долю власної країни, власного народу та власної родини і таким чином реалізовувати у своєму житті дар свободи, який людина і народи отримують від свого Творця. Як бачимо, поняття свободи містить у собі дві складові: свободу від – гніту, поневолення, пригноблення, визиску та позбавлення прав, а також свободу до – вільного самовизначення, свобідного вибору власної дороги розвитку, безперешкодного втілення в життя дарів і талантів окремих осіб і всього суспільства.
Утім, свободу не слід у жодному разі плутати зі сваволею чи беззаконням. Справжня свобода передбачає відповідальність, передусім  – перед Богом, а відтак – перед власним сумлінням і народом, якого ми є вихідцями і до якого маємо привілей належати. Ми, віруючі люди, розуміємо і віримо, що справжня свобода виростає з Божої волі і будується на дотриманні Божого закону. Слушно зауважував свого часу Блаженніший Любомир: «Господь створив нас вільними. Ніхто так не шанує нашої свободи, як Бог. Але ми не маємо відваги бути вільними. Бо бути вільним – це означає бути відповідальним». Тому свободи слід учитися, щодня її утверджувати в собі, щоб не потрапити в кормигу гріха і пристрастей, які засліплюють, обмежують, поневолюють людину і народи. Справжня свобода гарантує перемогу і нездоланність людини та народу перед лицем тираній і поневолень. Про це також влучно висловився Блаженніший Любомир: «Влада боїться свободи в серцях набагато більше, ніж голодного бунту. Бо голодного можна купити, а вільного – тільки вбити».
Двадцяте століття з його двома світовими війнами, які смертельним смерчем пройшли по нашій землі, і з двома тираніями – нацистською і комуністичною, що забрали мільйони життів наших співвітчизників, стало водночас століттям небувалого героїзму і свідчення віри та любові до рідної землі з боку найкращих синів і дочок нашого народу, котрі склали в жертві навіть власне життя – не як загарбники, а як захисники, не як окупанти, а як оборонці рідної землі, прав і свобод власного народу.
Так само і сьогодні наш народ з великою самопожертвою обстоює власну свободу і гідність. Однак ми повинні пам’ятати, що першим тереном, на якому слід виборювати та утверджувати справжню свободу, є простір людського духу, відкритого до божественної правди і готового з довірою коритися спасенній Божій волі. Для віруючої людини дорогою до справжньої свободи є дорога Заповідей Божих. Тому така людина вигукує із псалмоспівцем: «Чинити твою волю, Боже мій, я радий, і Твій закон у мене в серці» (Пс. 40, 9). У щоденній готовності чинити Божу волю і зберігати Його закон в особистому, родинному і професійному житті – запорука перемоги в теперішніх змаганнях і надія на тривалий розквіт нашої держави.

«Звершені в єдності» (Ів. 17, 23)
Упродовж історії становлення своєї державності наш народ відчував на собі не лише наслідки згубного позбавлення свободи та втрати незалежності, а й драму внутрішніх роз’єднань. Ці нещастя часто були спричинені зовнішніми, не залежними від нас обставинами, коли світові потуги вирішували нашу долю без нас, за нашими плечима, насильно ділячи наш край поміж собою.
Упродовж останніх 150 років ми пережили кілька масивних хвиль еміграції наших людей, які розсіювалися по світі, гнані скрутною чи загрозливою політичною та економічною ситуацією на рідних землях. У такий спосіб постали українські поселення в різних куточках світу: Канаді, Сполучених Штатах Америки, Австралії, країнах Західної і Східної Європи та Латинської Америки.  Сьогодні багато наших краян живуть також в Азії та Африці. Мабуть, саме від досвіду цього розсіяння українців зродилося відоме прислів’я: нашого цвіту – по всьому світу. Хоч часто ці міграційні процеси несли зі собою надзвичайно великі виклики, труднощі та часом і трагедії для українського народу, усе ж не можна випустити з уваги і позитивних моментів: народ, перебуваючи на чужині, з особливою гостротою відчував тугу за рідним краєм, яка виливалася в турботу про збереження духовних, національних і культурних традицій; у розвиток рідної Церкви та плекання своєї мови; у побудову храмів і створення українських організацій; у проголошення перед усім вільним світом правди про утиски і переслідування на Батьківщині та витривалі зусилля задля відновлення української державності. Цілком невипадково одними з перших українську незалежність у новітні часи визнавали і підтримували саме ті країни, де вплив української громади та Церкви був і донині є вагомим. 
Утім, наш народ зазнав трагічних наслідків і таких поділів, які спричинювали ми самі - внутрішніми чварами, протистояннями на різних рівнях, несправедливими діями, підбурюванням одних супроти інших, висуванням на перший план власних (часто вузькопартійних) інтересів, а не загальнонаціональних потреб. Уже праведний митрополит Шептицький із болем у серці стверджував: «На жаль, навіть з поверхової обсервації нашого національного життя конечно доходиться до висновків, що є в душі українця глибока й сильна воля мати свою державу, та попри ту волю знайдеться, може, рівносильна і глибока воля, щоб та держава була конечно такою, якою хоче її мати чи партія, чи кліка, чи група, чи навіть одинця. Бо як же пояснити те фатальне ділення поміж собою, спори, роздори, сварні, ту партійність, яка нищить кожну національну справу?! Як пояснити психіку таких численних гарячих патріотів, яких праця має визначний руїнний характер?!»[1]. На превеликий жаль, ці слова митрополита Андрея, сказані в далекому 1941 році, не втратили нічого зі своєї актуальності, бо, дивлячись на сьогодення, неозброєним оком бачимо «руйнівний характер» діяльності багатьох політиків і політичних сил.
Уроки минулих століть мають навчити нас цінувати і берегти єдність народу, не спекулювати на природних проявах регіонального, культурного, конфесійного чи етнічного розмаїття, яке насправді нас збагачує, а не загрожує державотворенню. Вороги української державності намагаються розколоти народ, протиставляючи одні групи іншим, натомість відповідальні політики та справжні патріоти повинні докладати всіх зусиль, щоб запевнити згуртування, взаємодопомогу і дієву солідарність між усіма складовими українського суспільства. Таке змагання до єдності випливає не лише з національних інтересів нашого народу. Воно вписане в саму природу людської спільноти, в якій закладено прагнення до цілісності, до згуртованості. Наш відвічний національний ідеал «соборності» віддзеркалюється в простих гаслах, які повторюють навіть діти: «Україна – єдина!», «Схід і Захід разом!». 
Спогадуючи цінний, здебільшого гіркий столітній досвід минулого, ми сьогодні скеровуємо заклик не тільки до наших політиків і громадських діячів, а й звертаємося до кожного українця і кожної українки, хоч би де вони зараз перебували: цінуймо соборність Української Держави, плекаймо єдність і солідарність між собою, не йдучи на повідку тих псевдопатріотів, що сіють недовіру, незгоду, чвари та поділи в нашому народі. Така їхня «праця» неминуче вестиме до ослаблення національних сил, урешті – до втрати здобутої, а сьогодні обстоюваної такою великою ціною української державності. Ми, пастирі цього народу, заносимо до Господа нашу прадавню молитву-благання: «В єдності сила народу. Боже, нам єдність подай!»

«Закорінені й утверджені в любові» (Еф. 3, 17)
«Нехай усе у вас діється в любові», - закликає нас св. Павло (1 Кор. 16, 14). Справді, любов пронизує все діяння справжнього християнина. З любові як першоджерела беруть початок благородні наміри людини і народу, з любові ми черпаємо силу долати перешкоди і суперечності, любов є внутрішнім рушієм що робить нас здатними до витривалої і жертовної щоденної праці.
Любов є рівно ж душею того шляхетного почуття, яке ми називаємо патріотизмом. Справжній християнин покликаний бути патріотом – любити Батьківщину, рідний народ, його мову і культуру тою самою жертовною любов’ю, якою виконує Заповідь Божу любити своїх батька та матір. У світлі Нового Завіту можемо ствердити рівно ж і те, що любов до Батьківщини вписана в людську природу і походить із заповіді любові до ближнього, тому «... природний закон спонукає нас віддано любити і захищати державу, в якій ми народилися, зростали...»[2].
Справжнім багатством і славою кожного народу є його сини і дочки, які виявляють пошану і любов до землі своїх предків, які не тільки захищають її кордони від зазіхань непрошених і ненаситних «визволителів», а й зберігають ті цінності, що впродовж віків становлять і виражають неповторний духовний код народу: його віру і мову, його свободолюбний дух і почуття власної гідності, його прагнення до справедливості і правди у міжособистісних та суспільних відносинах. Такі особи виявляють свою любов не пустопорожніми словами, а власними добрими ділами, тому є носіями і взірцями автентичного патріотизму. Бо ж любов до Батьківщини, за словами праведного митрополита Андрея, «…на ділах, а не на словах полягає. Хто на своїм становищі, сповняючи совісно свій обов’язок, працює для добра народу, є ліпший патріот, як той, котрий багато говорить, а мало творить»[3].
Ми пишаємося і дякуємо Богові за ті численні знаки, якими виявляють наші співвітчизники свою любов до рідної землі, за їхню небайдужість, за співчуття і солідарність, за мудрість в обставинах підступної гібридної війни. Ідеться про тих, хто на Майдані обороняв гідність і свободу; хто пішов на фронт і ціною власного здоров’я та життя захищав або й донині захищає не просто територіальну цілісність країни, а й простір свободи й духу; хто рятує біженців і підтримує переселених осіб; хто ділиться своїми скромними статками і заощадженнями з потребуючими; урешті-решт про кожного, хто чесно і відповідально виконує свої професійні та громадянські обов’язки – усі вони є живим втіленням найбільшої заповіді, яку Христос Господь залишив нам як дороговказ і заповіт: «Це моя заповідь, щоб ви любили один одного, як я вас полюбив! Ніхто неспроможен любити більше, ніж тоді, коли він за своїх друзів своє життя віддає» (Ів. 15, 12-13).
Любов людини має властивість поширюватися. Почавшись від домівки і сім’ї, охоплює малу батьківщину, далі весь рідний край, а потім усіх людей і всі народи. Саме за таким універсальним та інклюзивним характером пізнається автентична християнська любов. Якщо в людському серці панує справжня любов, то в такому серці не тісно нікому: ані близьким, ані далеким, ані зичливим, ані агресивно налаштованим - усіх така людина прагне огорнути своєю доброзичливістю, усім бажає повноти життя, усім готова виявити співчуття і милосердя.
Ми, українці, відчуваємо, особливо в останні роки, прихильність і солідарність з боку багатьох країн, мільйонів людей доброї волі всього світу, різних національностей та релігійних переконань. Вони співчувають нам у наших випробуваннях, підтримують нас у наших потребах, захищають перед ненавистю агресора і виявляють готовність бути з нами й надалі. Така солідарність є великим даром, але водночас і обов’язком. Він спонукає нас відкрити і поширити власне серце до потреб тих народів, які сьогодні зазнають несправедливості, агресії, випробувань і різноманітних страждань.

«Чувайте і моліться!» (Мт. 26, 41)
Роздумуючи над чеснотою автентичної любові до рідної землі, не можемо пройти повз деякі хибні трактування патріотизму, які компрометують це благородне почуття та можуть стати причиною неслави для народу чи навіть справжньою загрозою для нашої ще молодої державності.
Ми переконані, що не є щирим патріотом той, хто не керується правдою у стосунках із власним народом, а годує його пафосними гаслами та оманними обіцянками. Особливо прагнемо застерегти перед дешевим політичним популізмом, що має на меті не так добро народу, як власну вигоду і перемогу на чергових виборах. Як не згадати слів Франка, який застерігав перед таким фальшивим патріотизмом, що проявляється лише у «святковій одежині», але для якого чужим і осоружним є «труд важкий, гарячка невдержима». 
Нічого спільного зі справжнім патріотизмом не має також ідеологія, яка ставить націю «понад усе», включно з Господом Богом. Таке сприйняття народу і держави, за словами митрополита Андрея Шептицького, не базується на любові, а є, радше, егоїзмом чи навіть ідолопоклонством[4]. Ми, як учні Христові, не можемо схвалювати чи сприймати тих форм крайнього чи інтегрального націоналізму, расизму та шовінізму, які все, зокрема Церкву і саму державу, підпорядковують ідеї нації; заперечують свободу і права окремої людини, а найважливіше – її особисту гідність, що походить від Бога; погорджують представниками інших національностей, рас чи релігій; пропагують ненависть і ворожнечу, заохочують до сліпого та грубого насилля для здобуття своєї політичної мети.
Святий папа Іван Павло ІІ, звертаючись до своїх співвітчизників 1978 року, наголошував: «Любов до Батьківщини об’єднує нас і повинна єднати нас, незважаючи на всі відмінності. Вона не має нічого спільного з вузьким націоналізмом чи шовінізмом. Це є право людського серця. Це мірило людської шляхетності...»[5]. У подібному дусі висловлювався і наш каторжник патріарх Йосиф, який усе своє життя поклав на вівтар служіння рідному народові: «Нехай наш патріотизм буде любов’ю свого народу, готовою на всяку жертву, одначе нехай не буде він ложно понятим націоналізмом, що основує любов Батьківщини на ненависті»[6]. Написаний у складний час початку другої радянської окупації, лист ісповідника віри не втратив своєї пастирської інтуїції і знову повертає нас до пріоритету любові.
У всенародній молитві за Україну ми співаємо: «В чистій любові до краю, Ти нас, Боже, зрости». Любов має стати лакмусовим папірцем усіх наших особистих поривань і національних планів та проектів. Уміння відрізняти любов від її підробок вимагає зрілого ума, чистого серця і чуйного сумління.
Господь Бог кличе нас сьогодні до чування над власним сумління, майбутнім нашого народу і його держави. Спитаймо себе: чи чиста любов до нашого народу є критерієм для наших настроїв, поглядів, суджень і дій? Чи нею керуємося ми самі, відповідальні будівничі своєї країни? І чи керуються нею наші політичні та суспільні лідери? Щира відповідь на ці запитання допоможе нам віднайти шлях до успішного розвитку нашого народу і дальшого державотворення.
Насамкінець запрошуємо всіх до ревної молитви: подячної – за дар свободи і державності; покаянної – за ті гріхи, якими кожен із нас і весь народ упродовж своєї історії коли-небудь зневажив Бога і Його святий закон; благальної – про Боже благословення для нашого народу, про мудрість для його провідників, про мужність і здоров’я для його вірних будівничих, а зокрема – для його жертовних захисників на фронті. Молитва є, з точки зору віри, найбільшим виявом любові до ближнього і до свого народу, бо нею висловлюємо переконання, що «коли Господь та не будує дому, – дарма працюють його будівничі. Коли Господь не зберігає міста, – дарма пильнує сторож» (Пс. 127, 1).
Тож огортаючи думками і молитвою минуле століття, вирушаємо з вірою у серці назустріч прийдешньому дню, віддаючи в руки Господа – Владики неба і землі – наші надії та сподівання. Не боїмося темряви, яка може постати перед нашими очима, бо світло віри розвіює сутінки тривоги і страху та дає нам певність, що «Господь народові своєму дасть силу, Господь благословить народ свій миром» (Пс. 29, 11).
Нехай відвічна милість і могутня благодать Всевишнього поширяться на весь наш народ, нехай зцілять духовні й тілесні рани його синів і дочок, нехай Божа мудрість веде всіх нас дорогами правди, а Божа любов надихає кожного до щирої щоденної праці задля подальшого утвердження соборної Української Держави – на славу Божу та дочасне і вічне добро рідного народу.
Благословення Господнє на вас!

Від імені Синоду Єпископів
Києво-Галицького Верховного Архиєпископства
† СВЯТОСЛАВ
Дано в Києві,
при Патріаршому соборі Воскресіння Христового,
у день Святого преподобного Мартиніяна,
26 лютого 2018 року Божого


[1] Ідеалом нашого національного життя… // Церква і суспільне питання: Пастирське вчення та діяльність: У 2 т. - Т. 1. - С. 532.
[2] Пор. Лев ХІІІ, Sapientiae christianae, 5-6.
[3] Християнська робота, серпень 1899 р.
[4] Пор. Декрет Митрополита Андрея Шептицького «Про єдність», 28 травня і 24 вересня 1943 р.: «Поганський патріотизм – то любов своїх, получена з ненавистю всіх прочих. А християнська любов до Батьківщини, обнимаючи всіх людей, єднає християн із противниками та ворогами й дає патріотизмові ту підставу, якої треба: учить тієї єдности».
[5] До моїх любих співвітчизників, 23 жовтня 1978 р.
[6] Пор. Пастирське послання митрополита Йосифа Сліпого до духовенства та вірних, присвячене пам’яті Митрополита Андрея Шептицького, 23 листопада 1944 р.

POSŁANNIA Synodu Jepyskopiw Kyjewo-Hałyćkoho Werchownoho Archyjepyskopstwa UHKC z nahody storiczczia widnowłennia ukrajinśkoji derżawnosti

Wseswitliszi ta wseczesniszi otci! Prepodobni braty i sestry w monaszestwi! Dorohi brattia i sestry w Chrysti!

Sto rokiw tomu, 22 sicznia 1918 roku Bożoho, u Kyjewi zhidno z IV Uniwersałom Centralnoji Rady UNR widbuwsia akt widnowłennia ukrajinśkoji derżawnosti. Toho ż roku, 19 żowtnia, «Proklamacijeju Ukrajinśkoji Centralnoji Rady» buło prohołoszeno nezałeżnist´ tych ukrajinśkych zemel, jaki do zakinczennia Perszoji switowoji wijny wchodyły do składu Awstro-Uhorśkoji imperiji, a widtodi uwijszły do naszoji istoriji jak Zachidnoukrajinśka Narodna Respublika. Uże za rik my swiatkuwatymemo podiju, koły ci dwi ukrajinśki respubliky prohołosyły swoje objednannia w odnu derżawu. Razom iz Karpatśkoju Ukrajinoju, prohołoszenoju w 1938 roci, UNR i ZUNR stały tym fundamentom, na jakomu nasza derżawa, znowu jak nezałeżna, widrodyłasia w 1991 roci.
Z cijeji nahody my, jepyskopy Kyjewo-Hałyćkoho Werchownoho Archyjepyskopstwa Ukrajinśkoji Hreko-Katołyćkoji Cerkwy, zakłykajemo pryjednatysia do naszych podiacznych mołytow Hospodewi, za łaskoju jakoho buła widnowłena i zbereżena derżawnist´ naszoho narodu, chocza switowi potuhy ne raz perekresluwały ta stawyły jiji pid sumniw, bażajuczy pryrekty naszu nezałeżnu derżawu na zabuttia i nebuttia. My mołytowno wszanowujemo wsich tych czołowikiw i żinok, - jich siohodni hodi zliczyty, - jaki swojeju napołehływoju praceju czy borot´boju dołuczyłysia do toho, szczo siohodni my wtiszajemosia nacionalnoju swobodoju. Osobływi mołytwy pidnosymo za duszi tych, jaki w cych wyzwolnych zmahanniach widdały żyttia z lubowi do Bat´kiwszczyny i swojich błyżnich, wyboriujuczy prawo buduwaty żyttia u wilnij «Ridnij chati». Nechaj pamjat´ pro nych ne promynaje w naszomu narodi!


Cerkwa Chrystowa projawyła sebe w butti ukrajinśkoho narodu jak nacijetworczyj perweń. Chrystyjanstwo dało osnownyj impuls rozwytku naszoji kultury, sformuwało naszu totożnist´, znaky jakoji my powsiakczasno widnachodymo u swojij istoriji. A w czasy, koły nasz narod ne maw żodnych inszych socialnych struktur, same Ukrajinśka Cerkwa buła osnownym seredowyszczem i centrom żyttia hromady na Bat´kiwszczyni ta na posełenniach. Projszowszy razom z ukrajinśkym narodom riznomanitni j czyselni wyprobuwannia, nasza Cerkwa zdobuła neperesicznyj doswid buty hołosom bezderżawnoji naciji pered sylnymy switu cioho. Hława naszoji Cerkwy prawednyj mytropołyt Andrej Szeptyćkyj nedarma maw neformalnyj tytuł etnarcha, a patriarcha Josyfa Slipoho keriwnyky derżaw pryjmały jak pownoprawnoho i oficijnoho predstawnyka ukrajinśkoho narodu, kotromu widibrały prawo «buty soboju». Same ci dwa wełyki mużi naszoji Cerkwy u ważkych istorycznych obstawynach mynułoho stolittia robyły wse, szczob wychowaty w ukrajinśkomu narodi chrystyjanśke stawłennia do nacionalnoho budiwnyctwa. Siohodni my posered nowych wykłykiw zownisznioji ahresiji ta wnutrisznich reform prahnemo podiłytysia z wamy kilkoma dumkamy pro ciu ważływu duchownu składowu derżawotworennia. Naszi mirkuwannia je duszpastyrśkymy ta wychodiat´ z Jewanhelija, wczennia Cerkwy i doswidu naszych wełykych poperednykiw.

«Pokłykani do swobody» (Hał. 5, 13)


Trywali nacionalno-wyzwolni zmahannia naszoho narodu nezminno suprowodżuwałysia wełykym prahnenniam zwilnytysia wid riznoho rodu czużynećkych ponewołeń i zdobuty prawo swobidno wyriszuwaty dolu własnoji krajiny, własnoho narodu ta własnoji rodyny i takym czynom realizowuwaty u swojemu żytti dar swobody, jakyj ludyna i narody otrymujut´ wid swoho Tworcia. Jak baczymo, poniattia swobody mistyt´ u sobi dwi składowi: swobodu wid – hnitu, ponewołennia, pryhnobłennia, wyzysku ta pozbawłennia praw, a takoż swobodu do – wilnoho samowyznaczennia, swobidnoho wyboru własnoji dorohy rozwytku, bezpereszkodnoho wtiłennia w żyttia dariw i tałantiw okremych osib i wsioho suspilstwa.


Utim, swobodu ne slid u żodnomu razi płutaty zi swawołeju czy bezzakonniam. Sprawżnia swoboda peredbaczaje widpowidalnist´, peredusim – pered Bohom, a widtak – pered własnym sumlinniam i narodom, jakoho my je wychidciamy i do jakoho majemo prywiłej nałeżaty. My, wirujuczi ludy, rozumijemo i wirymo, szczo sprawżnia swoboda wyrostaje z Bożoji woli i budujet´sia na dotrymanni Bożoho zakonu. Słuszno zauważuwaw swoho czasu Błażenniszyj Lubomyr: «Hospod´ stworyw nas wilnymy. Nichto tak ne szanuje naszoji swobody, jak Boh. Ałe my ne majemo widwahy buty wilnymy. Bo buty wilnym – ce oznaczaje buty widpowidalnym». Tomu swobody slid uczytysia, szczodnia jiji utwerdżuwaty w sobi, szczob ne potrapyty w kormyhu hricha i prystrastej, jaki zasliplujut´, obmeżujut´, ponewolujut´ ludynu i narody. Sprawżnia swoboda harantuje peremohu i nezdołannist´ ludyny ta narodu pered łycem tyranij i ponewołeń. Pro ce takoż włuczno wysłowywsia Błażenniszyj Lubomyr: «Włada bojit´sia swobody w serciach nabahato bilsze, niż hołodnoho buntu. Bo hołodnoho można kupyty, a wilnoho – tilky wbyty».


Dwadciate stolittia z joho dwoma switowymy wijnamy, jaki smertelnym smerczem projszły po naszij zemli, i z dwoma tyranijamy – nacystśkoju i komunistycznoju, szczo zabrały miljony żyttiw naszych spiwwitczyznykiw, stało wodnoczas stolittiam nebuwałoho herojizmu i swidczennia wiry ta lubowi do ridnoji zemli z boku najkraszczych syniw i doczok naszoho narodu, kotri skłały w żertwi nawit´ własne żyttia – ne jak zaharbnyky, a jak zachysnyky, ne jak okupanty, a jak oboronci ridnoji zemli, praw i swobod własnoho narodu.


Tak samo i siohodni nasz narod z wełykoju samopożertwoju obstojuje własnu swobodu i hidnist´. Odnak my powynni pamjataty, szczo perszym terenom, na jakomu slid wyboriuwaty ta utwerdżuwaty sprawżniu swobodu, je prostir ludśkoho duchu, widkrytoho do bożestwennoji prawdy i hotowoho z dowiroju korytysia spasennij Bożij woli. Dla wirujuczoji ludyny dorohoju do sprawżnioji swobody je doroha Zapowidej Bożych. Tomu taka ludyna wyhukuje iz psałmospiwcem: «Czynyty twoju wolu, Boże mij, ja radyj, i Twij zakon u mene w serci» (Ps. 40, 9). U szczodennij hotownosti czynyty Bożu wolu i zberihaty Joho zakon w osobystomu, rodynnomu i profesijnomu żytti – zaporuka peremohy w teperisznich zmahanniach i nadija na trywałyj rozkwit naszoji derżawy.



«Zwerszeni w jednosti» (Iw. 17, 23)

Uprodowż istoriji stanowłennia swojeji derżawnosti nasz narod widczuwaw na sobi ne łysze naslidky zhubnoho pozbawłennia swobody ta wtraty nezałeżnosti, a j dramu wnutrisznich rozjednań. Ci neszczastia czasto buły spryczyneni zownisznimy, ne załeżnymy wid nas obstawynamy, koły switowi potuhy wyriszuwały naszu dolu bez nas, za naszymy płeczyma, nasylno dilaczy nasz kraj pomiż soboju.

Uprodowż ostannich 150 rokiw my pereżyły kilka masywnych chwyl emihraciji naszych ludej, jaki rozsijuwałysia po switi, hnani skrutnoju czy zahrozływoju politycznoju ta ekonomicznoju sytuacijeju na ridnych zemlach. U takyj sposib postały ukrajinśki posełennia w riznych kutoczkach switu: Kanadi, Społuczenych Sztatach Ameryky, Awstraliji, krajinach Zachidnoji i Schidnoji Jewropy ta Łatynśkoji Ameryky. Siohodni bahato naszych krajan żywut´ takoż w Aziji ta Afryci. Mabut´, same wid doswidu cioho rozsijannia ukrajinciw zrodyłosia widome prysliwja: naszoho cwitu – po wsiomu switu. Chocz czasto ci mihracijni procesy nesły zi soboju nadzwyczajno wełyki wykłyky, trudnoszczi ta czasom i trahediji dla ukrajinśkoho narodu, use ż ne można wypustyty z uwahy i pozytywnych momentiw: narod, perebuwajuczy na czużyni, z osobływoju hostrotoju widczuwaw tuhu za ridnym krajem, jaka wyływałasia w turbotu pro zbereżennia duchownych, nacionalnych i kulturnych tradycij; u rozwytok ridnoji Cerkwy ta płekannia swojeji mowy; u pobudowu chramiw i stworennia ukrajinśkych orhanizacij; u prohołoszennia pered usim wilnym switom prawdy pro utysky i peresliduwannia na Bat´kiwszczyni ta wytrywali zusylla zadla widnowłennia ukrajinśkoji derżawnosti. Ciłkom newypadkowo odnymy z perszych ukrajinśku nezałeżnist´ u nowitni czasy wyznawały i pidtrymuwały same ti krajiny, de wpływ ukrajinśkoji hromady ta Cerkwy buw i donyni je wahomym.

Utim, nasz narod zaznaw trahicznych naslidkiw i takych podiliw, jaki spryczyniuwały my sami - wnutrisznimy czwaramy, protystojanniamy na riznych riwniach, nesprawedływymy dijamy, pidburiuwanniam odnych suproty inszych, wysuwanniam na perszyj płan własnych (czasto wuźkopartijnych) interesiw, a ne zahalnonacionalnych potreb. Uże prawednyj mytropołyt Szeptyćkyj iz bołem u serci stwerdżuwaw: «Na żal, nawit´ z powerchowoji obserwaciji naszoho nacionalnoho żyttia koneczno dochodyt´sia do wysnowkiw, szczo je w duszi ukrajincia hłyboka j sylna wola maty swoju derżawu, ta popry tu wolu znajdet´sia, może, riwnosylna i hłyboka wola, szczob ta derżawa buła koneczno takoju, jakoju chocze jiji maty czy partija, czy klika, czy hrupa, czy nawit´ odyncia. Bo jak że pojasnyty te fatalne diłennia pomiż soboju, spory, rozdory, swarni, tu partijnist´, jaka nyszczyt´ kożnu nacionalnu sprawu?! Jak pojasnyty psychiku takych czysłennych hariaczych patriotiw, jakych pracia maje wyznacznyj rujinnyj charakter?!»[1]. Na prewełykyj żal, ci słowa mytropołyta Andreja, skazani w dałekomu 1941 roci, ne wtratyły niczoho zi swojeji aktualnosti, bo, dywlaczyś na siohodennia, neozbrojenym okom baczymo «rujniwnyj charakter» dijalnosti bahatioch politykiw i politycznych sył.

Uroky mynułych stolit´ majut´ nawczyty nas cinuwaty i berehty jednist´ narodu, ne spekuluwaty na pryrodnych projawach rehionalnoho, kulturnoho, konfesijnoho czy etnicznoho rozmajittia, jake nasprawdi nas zbahaczuje, a ne zahrożuje derżawotworenniu. Worohy ukrajinśkoji derżawnosti namahajut´sia rozkołoty narod, protystawlajuczy odni hrupy inszym, natomist´ widpowidalni polityky ta sprawżni patrioty powynni dokładaty wsich zusyl, szczob zapewnyty zhurtuwannia, wzajemodopomohu i dijewu solidarnist´ miż usima składowymy ukrajinśkoho suspilstwa. Take zmahannia do jednosti wypływaje ne łysze z nacionalnych interesiw naszoho narodu. Wono wpysane w samu pryrodu ludśkoji spilnoty, w jakij zakładeno prahnennia do cilisnosti, do zhurtowanosti. Nasz widwicznyj nacionalnyj ideał «sobornosti» widdzerkalujet´sia w prostych hasłach, jaki powtoriujut´ nawit´ dity: «Ukrajina – jedyna!», «Schid i Zachid razom!».

Spohadujuczy cinnyj, zdebilszoho hirkyj stolitnij doswid mynułoho, my siohodni skerowujemo zakłyk ne tilky do naszych politykiw i hromadśkych dijacziw, a j zwertajemosia do kożnoho ukrajincia i kożnoji ukrajinky, chocz by de wony zaraz perebuwały: cinujmo sobornist´ Ukrajinśkoji Derżawy, płekajmo jednist´ i solidarnist´ miż soboju, ne jduczy na powidku tych psewdopatriotiw, szczo sijut´ nedowiru, nezhodu, czwary ta podiły w naszomu narodi. Taka jichnia «pracia» nemynucze westyme do osłabłennia nacionalnych sył, ureszti – do wtraty zdobutoji, a siohodni obstojuwanoji takoju wełykoju cinoju ukrajinśkoji derżawnosti. My, pastyri cioho narodu, zanosymo do Hospoda naszu pradawniu mołytwu-błahannia: «W jednosti syła narodu. Boże, nam jednist´ podaj!»



«Zakorineni j utwerdżeni w lubowi» (Ef. 3, 17)

«Nechaj use u was dijet´sia w lubowi», - zakłykaje nas sw. Pawło (1 Kor. 16, 14). Sprawdi, lubow pronyzuje wse dijannia sprawżnioho chrystyjanyna. Z lubowi jak perszodżereła berut´ poczatok błahorodni namiry ludyny i narodu, z lubowi my czerpajemo syłu dołaty pereszkody i superecznosti, lubow je wnutrisznim ruszijem szczo robyt´ nas zdatnymy do wytrywałoji i żertownoji szczodennoji praci.

Lubow je riwno ż duszeju toho szlachetnoho poczuttia, jake my nazywajemo patriotyzmom. Sprawżnij chrystyjanyn pokłykanyj buty patriotom – lubyty Bat´kiwszczynu, ridnyj narod, joho mowu i kulturu toju samoju żertownoju lubowju, jakoju wykonuje Zapowid´ Bożu lubyty swojich bat´ka ta matir. U switli Nowoho Zawitu możemo stwerdyty riwno ż i te, szczo lubow do Bat´kiwszczyny wpysana w ludśku pryrodu i pochodyt´ iz zapowidi lubowi do błyżnioho, tomu «... pryrodnyj zakon sponukaje nas widdano lubyty i zachyszczaty derżawu, w jakij my narodyłysia, zrostały...»[2].

Sprawżnim bahatstwom i sławoju kożnoho narodu je joho syny i doczky, jaki wyjawlajut´ poszanu i lubow do zemli swojich predkiw, jaki ne tilky zachyszczajut´ jiji kordony wid zazichań neproszenych i nenasytnych «wyzwołyteliw», a j zberihajut´ ti cinnosti, szczo wprodowż wikiw stanowlat´ i wyrażajut´ nepowtornyj duchownyj kod narodu: joho wiru i mowu, joho swobodolubnyj duch i poczuttia własnoji hidnosti, joho prahnennia do sprawedływosti i prawdy u miżosobystisnych ta suspilnych widnosynach. Taki osoby wyjawlajut´ swoju lubow ne pustoporożnimy słowamy, a własnymy dobrymy diłamy, tomu je nosijamy i wzirciamy awtentycznoho patriotyzmu. Bo ż lubow do Bat´kiwszczyny, za słowamy prawednoho mytropołyta Andreja, «…na diłach, a ne na słowach polahaje. Chto na swojim stanowyszczi, spowniajuczy sowisno swij obowjazok, praciuje dla dobra narodu, je lipszyj patriot, jak toj, kotryj bahato howoryt´, a mało tworyt´»[3].

My pyszajemosia i diakujemo Bohowi za ti czysłenni znaky, jakymy wyjawlajut´ naszi spiwwitczyznyky swoju lubow do ridnoji zemli, za jichniu nebajdużist´, za spiwczuttia i solidarnist´, za mudrist´ w obstawynach pidstupnoji hibrydnoji wijny. Idet´sia pro tych, chto na Majdani oboroniaw hidnist´ i swobodu; chto piszow na front i cinoju własnoho zdorowja ta żyttia zachyszczaw abo j donyni zachyszczaje ne prosto terytorialnu cilisnist´ krajiny, a j prostir swobody j duchu; chto riatuje biżenciw i pidtrymuje peresełenych osib; chto diłyt´sia swojimy skromnymy statkamy i zaoszczadżenniamy z potrebujuczymy; ureszti-reszt pro kożnoho, chto czesno i widpowidalno wykonuje swoji profesijni ta hromadianśki obowjazky – usi wony je żywym wtiłenniam najbilszoji zapowidi, jaku Chrystos Hospod´ załyszyw nam jak dorohowkaz i zapowit: «Ce moja zapowid´, szczob wy lubyły odyn odnoho, jak ja was polubyw! Nichto nespromożen lubyty bilsze, niż todi, koły win za swojich druziw swoje żyttia widdaje» (Iw. 15, 12-13).

Lubow ludyny maje włastywist´ poszyriuwatysia. Poczawszyś wid domiwky i simji, ochopluje mału bat´kiwszczynu, dali weś ridnyj kraj, a potim usich ludej i wsi narody. Same za takym uniwersalnym ta inkluzywnym charakterom piznajet´sia awtentyczna chrystyjanśka lubow. Jakszczo w ludśkomu serci panuje sprawżnia lubow, to w takomu serci ne tisno nikomu: ani błyźkym, ani dałekym, ani zyczływym, ani ahresywno nałasztowanym - usich taka ludyna prahne ohornuty swojeju dobrozyczływistiu, usim bażaje pownoty żyttia, usim hotowa wyjawyty spiwczuttia i myłoserdia.
My, ukrajinci, widczuwajemo, osobływo w ostanni roky, prychylnist´ i solidarnist´ z boku bahatioch krajin, miljoniw ludej dobroji woli wsioho switu, riznych nacionalnostej ta relihijnych perekonań. Wony spiwczuwajut´ nam u naszych wyprobuwanniach, pidtrymujut´ nas u naszych potrebach, zachyszczajut´ pered nenawystiu ahresora i wyjawlajut´ hotownist´ buty z namy j nadali. Taka solidarnist´ je wełykym darom, ałe wodnoczas i obowjazkom. Win sponukaje nas widkryty i poszyryty własne serce do potreb tych narodiw, jaki siohodni zaznajut´ nesprawedływosti, ahresiji, wyprobuwań i riznomanitnych strażdań.



«Czuwajte i molit´sia!» (Mt. 26, 41)

Rozdumujuczy nad czesnotoju awtentycznoji lubowi do ridnoji zemli, ne możemo projty powz dejaki chybni traktuwannia patriotyzmu, jaki komprometujut´ ce błahorodne poczuttia ta możut´ staty pryczynoju nesławy dla narodu czy nawit´ sprawżnioju zahrozoju dla naszoji szcze mołodoji derżawnosti.

My perekonani, szczo ne je szczyrym patriotom toj, chto ne kerujet´sia prawdoju u stosunkach iz własnym narodom, a hoduje joho pafosnymy hasłamy ta omannymy obiciankamy. Osobływo prahnemo zasterehty pered deszewym politycznym populizmom, szczo maje na meti ne tak dobro narodu, jak własnu wyhodu i peremohu na czerhowych wyborach. Jak ne zhadaty sliw Franka, jakyj zasterihaw pered takym falszywym patriotyzmom, szczo projawlajet´sia łysze u «swiatkowij odeżyni», ałe dla jakoho czużym i osorużnym je «trud ważkyj, hariaczka newderżyma».

Niczoho spilnoho zi sprawżnim patriotyzmom ne maje takoż ideołohija, jaka stawyt´ naciju «ponad use», wkluczno z Hospodom Bohom. Take spryjniattia narodu i derżawy, za słowamy mytropołyta Andreja Szeptyćkoho, ne bazujet´sia na lubowi, a je, radsze, ehojizmom czy nawit´ idołopokłonstwom[4]. My, jak uczni Chrystowi, ne możemo schwaluwaty czy spryjmaty tych form krajnioho czy intehralnoho nacionalizmu, rasyzmu ta szowinizmu, jaki wse, zokrema Cerkwu i samu derżawu, pidporiadkowujut´ ideji naciji; zapereczujut´ swobodu i prawa okremoji ludyny, a najważływisze – jiji osobystu hidnist´, szczo pochodyt´ wid Boha; pohordżujut´ predstawnykamy inszych nacionalnostej, ras czy relihij; propahujut´ nenawyst´ i worożneczu, zaochoczujut´ do slipoho ta hruboho nasylla dla zdobuttia swojeji politycznoji mety.

Swiatyj papa Iwan Pawło II, zwertajuczyś do swojich spiwwitczyznykiw 1978 roku, nahołoszuwaw: «Lubow do Bat´kiwszczyny objednuje nas i powynna jednaty nas, nezważajuczy na wsi widminnosti. Wona ne maje niczoho spilnoho z wuźkym nacionalizmom czy szowinizmom. Ce je prawo ludśkoho sercia. Ce miryło ludśkoji szlachetnosti...»[5]. U podibnomu dusi wysłowluwawsia i nasz katorżnyk patriarch Josyf, jakyj use swoje żyttia pokław na wiwtar służinnia ridnomu narodowi: «Nechaj nasz patriotyzm bude lubowju swoho narodu, hotowoju na wsiaku żertwu, odnacze nechaj ne bude win łożno poniatym nacionalizmom, szczo osnowuje lubow Bat´kiwszczyny na nenawysti»[6]. 

Napysanyj u składnyj czas poczatku druhoji radianśkoji okupaciji, łyst ispowidnyka wiry ne wtratyw swojeji pastyrśkoji intujiciji i znowu powertaje nas do priorytetu lubowi.

U wsenarodnij mołytwi za Ukrajinu my spiwajemo: «W czystij lubowi do kraju, Ty nas, Boże, zrosty». Lubow maje staty łakmusowym papircem usich naszych osobystych porywań i nacionalnych płaniw ta proektiw. Uminnia widrizniaty lubow wid jiji pidrobok wymahaje zriłoho uma, czystoho sercia i czujnoho sumlinnia.

Hospod´ Boh kłycze nas siohodni do czuwannia nad własnym sumlinnia, majbutnim naszoho narodu i joho derżawy. Spytajmo sebe: czy czysta lubow do naszoho narodu je kryterijem dla naszych nastrojiw, pohladiw, sudżeń i dij? Czy neju kerujemosia my sami, widpowidalni budiwnyczi swojeji krajiny? I czy kerujut´sia neju naszi polityczni ta suspilni lidery? Szczyra widpowid´ na ci zapytannia dopomoże nam widnajty szlach do uspisznoho rozwytku naszoho narodu i dalszoho derżawotworennia.

Nasamkineć zaproszujemo wsich do rewnoji mołytwy: podiacznoji – za dar swobody i derżawnosti; pokajannoji – za ti hrichy, jakymy kożen iz nas i weś narod uprodowż swojeji istoriji koły-nebud´ zneważyw Boha i Joho swiatyj zakon; błahalnoji – pro Boże błahosłowennia dla naszoho narodu, pro mudrist´ dla joho prowidnykiw, pro mużnist´ i zdorowja dla joho wirnych budiwnyczych, a zokrema – dla joho żertownych zachysnykiw na fronti. Mołytwa je, z toczky zoru wiry, najbilszym wyjawom lubowi do błyżnioho i do swoho narodu, bo neju wysłowlujemo perekonannia, szczo «koły Hospod´ ta ne buduje domu, – darma praciujut´ joho budiwnyczi. Koły Hospod´ ne zberihaje mista, – darma pylnuje storoż» (Ps. 127, 1).

Toż ohortajuczy dumkamy i mołytwoju mynułe stolittia, wyruszajemo z wiroju u serci nazustricz pryjdeszniomu dniu, widdajuczy w ruky Hospoda – Władyky neba i zemli – naszi nadiji ta spodiwannia. Ne bojimosia temriawy, jaka może postaty pered naszymy oczyma, bo switło wiry rozwijuje sutinky trywohy i strachu ta daje nam pewnist´, szczo «Hospod´ narodowi swojemu dast´ syłu, Hospod´ błahosłowyt´ narod swij myrom» (Ps. 29, 11).

Nechaj widwiczna mylist´ i mohutnia błahodat´ Wsewysznioho poszyriat´sia na weś nasz narod, nechaj zcilat´ duchowni j tiłesni rany joho syniw i doczok, nechaj Boża mudrist´ wede wsich nas dorohamy prawdy, a Boża lubow nadychaje kożnoho do szczyroji szczodennoji praci zadla podalszoho utwerdżennia sobornoji Ukrajinśkoji Derżawy – na sławu Bożu ta doczasne i wiczne dobro ridnoho narodu.

Błahosłowennia Hospodnie na was!


Wid imeni Synodu Jepyskopiw Kyjewo-Hałyćkoho Werchownoho Archyjepyskopstwa

† SWIATOSŁAW

Dano w Kyjewi, pry Patriarszomu sobori Woskresinnia Chrystowoho, u deń Swiatoho prepodobnoho Martynijana, 26 lutoho 2018 roku Bożoho

[1] Ideałom naszoho nacionalnoho żyttia… // Cerkwa i suspilne pytannia: Pastyrśke wczennia ta dijalnist´: U 2 t. - T. 1. - S. 532.

[2] Por. Łew XIII, Sapientiae christianae, 5-6.

[3] Chrystyjanśka robota, serpeń 1899 r.

[4] Por. Dekret Mytropołyta Andreja Szeptyćkoho «Pro jednist´», 28 trawnia i 24 weresnia 1943 r.: «Pohanśkyj patriotyzm – to lubow swojich, połuczena z nenawystiu wsich proczych. A chrystyjanśka lubow do Bat´kiwszczyny, obnymajuczy wsich ludej, jednaje chrystyjan iz protywnykamy ta worohamy j daje patriotyzmowi tu pidstawu, jakoji treba: uczyt´ tijeji jednosty».

[5] Do mojich lubych spiwwitczyznykiw, 23 żowtnia 1978 r.

[6] Por. Pastyrśke posłannia mytropołyta Josyfa Slipoho do duchowenstwa ta wirnych, pryswiaczene pamjati Mytropołyta Andreja Szeptyćkoho, 23 łystopada 1944 r.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz